22. Kazimierz II * ok. 1448 + 13. XII 1528
Był jedynym synem Bolesława II (ok. 1425-1452) i córki księcia bielskiego Iwana, Anny (-1490). Datę urodzenia tego księcia szacunkowo określamy najpóźniej na rok 1448, jako iż w roku 1460 książę Przemysław przydzielił mu we władanie Bielsko z okolicznymi miejscowościami. Oznacza to, iż musiał mieć wówczas ukończone przynajmniej 12 lat. W związku ze wczesną śmiercią ojca wychowywał go stryj, Przemysław II oraz księżna matka, Anna.
Śmierć księcia Przemysława w 1477 roku, a także brak męskiego potomka u pozostałych, zmarłych wcześniej stryjów, pozwoliły Kazimierzowi II przejąć władzę nad całym księstwem cieszyńskim w sposób pokojowy.
Panowanie Kazimierza przypadło na okres bardzo burzliwy w dziejach tej części Europy. W 2 połowie XV wieku miała miejsce walka o tron czeski po śmierci w 1457 r. Władysława Habsburga Pogrobowca Książę Kazimierz, wzorem stryja, Przemysława, opowiedział się wpierw po stronie Macieja Korwina (syna wybitnego wodza węgierskiego Jana Hunyady'ego), władcy Węgier, koronowanego w 1469 r. w Ołomuńcu, przez anty-podiebradzką opozycję katolicką w Czechach, na króla Czech. Do zawarcia pokoju w r. 1478 w Muchoborze Wielkim książę cieszyński zajmował postawę niejednoznaczną wobec króla Węgier, jakkolwiek wiele wskazuje, że już wówczas skłaniał się do poparcia kolejnego z monarchów czeskich, następcy króla Jerzego, Władysława Jagiellończyka (syna króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka), wybranego przez czeski obóz narodowy w Kutnej Horze, w 1471 r. Królem Czech. Na taką postawę księcia cieszyńskiego wskazuje między innymi utrzymywanie przez cały ten czas kontaktów z dworem krakowskim.
Ostateczne ugruntowanie się opcji politycznej księcia Kazimierza dokonało się po roku 1478 i wiązało się z przebiegiem sporu o głogowski dział książąt cieszyńskich. W tym to bowiem roku siedząca na Głogowie, stryjenka Kazimierza, Małgorzata, wdowa po zmarłym w r. 1456 księciu Bolku, spodziewając się śmierci, zapisała będące w jej władaniu terytorium, a mianowicie połowę Głogowa, Bytom Odrzański i Górę Śląską, księciu cieszyńskiemu. Roszczenia do spadku zgłosił książę Jan II żagański, popierany przez króla Macieja Korwina. W 1480 r. Jan obległ Głogów i pomimo mediacji Stanów Śląskich prowadzonych na zjeździe w Wysokiej Cerekwi w dniach 18 - 22 marca tegoż roku, zmusił Małgorzatę 1 maja do kapitulacji. Protesty księcia Kazimierza okazały się nieskuteczne, pomogły natomiast przejąć sporne tereny królowi Maciejowi, który w międzyczasie przystąpił do budowania swej domeny na Śląsku. Ceną rezygnacji księcia Jana z roszczeń była pomoc okazywana mu przez króla Węgier przeciw elektorowi Brandenburskiemu, który dla odmiany zgłaszał pretensje do tej części terytorium, które znajdowało się w rękach księcia żagańskiego. Zajęcie połowy Głogowa, a następnie również pozostałych terytoriów księstwa głogowskiego znajdujących się w rękach książąt cieszyńskich ułatwiła również królowi Maciejowi śmierć upokorzonej Małgorzaty 22 lipca 1480 r.
Po śmierci króla Macieja Korwina w 1490 r. Śląsk został zajęty przez drugiego z monarchów czeskich, Władysława Jagiellończyka. Wówczas to dla księcia cieszyńskiego nastał czas awansów w służbie publicznej. Monarcha czeski mianował Kazimierza cieszyńskiego starostą generalnym na Śląsku. Urząd ten pełnił do roku 1504, kiedy to król Władysław mianował starostą generalnym Śląska swego brata, Zygmunta Jagiellończyka. Ten ostatni piastował urząd starosty zaledwie 2 lata, gdyż w 1506 r., po śmierci swego brata Aleksandra, został wybrany królem Polski. Godność starosty śląskiego wróciła ponownie w ręce księcia cieszyńskiego: książę cieszyński urząd ten sprawował tym razem aż do śmierci w 1528 r.
Służba królowi czeskiemu przyniosła Kazimierzowi cieszyńskiemu jeszcze inne wymierne owoce. Władysław Jagiellończyk nadał mu wpierw w dożywocie księstwo głogowskie. Wyraził też zgodę na zajęcie przez Kazimierza księstwa opawskiego.
Książę cieszyński jako starosta wykazał stanowczość w zwalczaniu plagi rozbójnictwa na Śląsku. Zarazem jednak wykazał się niespodziewanie okrucieństwem w trakcie procesu księcia Mikołaja opolskiego, skazanego niesłusznie na śmierć w Nysie w 1497 r. Być może kłopoty z zapewnieniem sobie następcy były odpłatą za okazany w trakcie procesu brak sprawiedliwości.
Książę cieszyński był nie tylko zręcznym politykiem, lecz także bardzo dobrym gospodarzem. Za jego panowania księstwo cieszyńskie przeżywa w dalszym ciągu stabilizację gospodarczą. Następuje dalszy rozwój tutejszych miast, obdarowywanych przez księcia licznymi przywilejami. W szczególnej trosce księcia pozostawał Cieszyn, któremu książę ułatwił uporanie się z ogromnymi zniszczeniami, jakie miasto to zostało dotknięte u schyłku XV wieku w związku z pożarem, jaki strawił wówczas miasto. On też założył obecny rynek a także darował miastu dwa domy celem założenia nowego ratusza.
Żoną Kazimierza została w początkach 1480 r. córka Wiktorynaz Podiebradów, Joanna. W zawarciu tego małżeństwa możemy doszukiwać się kontekstu politycznego. Wiktoryn pozostawał bowiem w owym czasie w dobrych stosunkach z królem Maciejem. Niewykluczone, iż Kazimierz upatrywał w nim sojusznika w staraniach o utrzymanie Głogowa. Związki Kazimierza z teściem trwały aż do śmierci tego ostatniego. Wiktoryn bowiem, po wieloletnim popieraniu Macieja Korwina wszedł z nim w konflikt. Kosztowało go to utratę księstwa opawskiego. Jako rekompensatę Podiebradowic otrzymał wówczas kilka zamków w Słowenii. W 1487 r. zostały mu one odebrane, jak ostrożnie przypuszczamy - z powodu kontaktów z cesarzem Fryderykiem III, któremu Wiktoryn służył już wcześniej, a z którym król Maciej pozostawał w stanie wojny. W konsekwencji, po utracie posiadłości, zubożały książę przebywał wiele czasu w Cieszynie, gdzie też 30 września 1500 r. zmarł.
Z małżeństwa z Joanną (* ok. 1460+ 28. 7. 1496), córką Wiktoryna z Podiebradów, przyszło na świat dwóch synów: Fryderyk (ok. 1480-1507), który został przeznaczony do stanu kapłańskiego oraz młodszy, Wacław (1488/1496-1524), w którym ojciec upatrywał swojego następcy. Wacław II zmarł jednak 4 lata wcześniej, aniżeli jego ojciec.
/K. Jasiński: Rodowód, s. 183-184, Z. Boras: Książęta, s. 341-354/
Śmierć księcia Przemysława w 1477 roku, a także brak męskiego potomka u pozostałych, zmarłych wcześniej stryjów, pozwoliły Kazimierzowi II przejąć władzę nad całym księstwem cieszyńskim w sposób pokojowy.
Panowanie Kazimierza przypadło na okres bardzo burzliwy w dziejach tej części Europy. W 2 połowie XV wieku miała miejsce walka o tron czeski po śmierci w 1457 r. Władysława Habsburga Pogrobowca Książę Kazimierz, wzorem stryja, Przemysława, opowiedział się wpierw po stronie Macieja Korwina (syna wybitnego wodza węgierskiego Jana Hunyady'ego), władcy Węgier, koronowanego w 1469 r. w Ołomuńcu, przez anty-podiebradzką opozycję katolicką w Czechach, na króla Czech. Do zawarcia pokoju w r. 1478 w Muchoborze Wielkim książę cieszyński zajmował postawę niejednoznaczną wobec króla Węgier, jakkolwiek wiele wskazuje, że już wówczas skłaniał się do poparcia kolejnego z monarchów czeskich, następcy króla Jerzego, Władysława Jagiellończyka (syna króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka), wybranego przez czeski obóz narodowy w Kutnej Horze, w 1471 r. Królem Czech. Na taką postawę księcia cieszyńskiego wskazuje między innymi utrzymywanie przez cały ten czas kontaktów z dworem krakowskim.
Ostateczne ugruntowanie się opcji politycznej księcia Kazimierza dokonało się po roku 1478 i wiązało się z przebiegiem sporu o głogowski dział książąt cieszyńskich. W tym to bowiem roku siedząca na Głogowie, stryjenka Kazimierza, Małgorzata, wdowa po zmarłym w r. 1456 księciu Bolku, spodziewając się śmierci, zapisała będące w jej władaniu terytorium, a mianowicie połowę Głogowa, Bytom Odrzański i Górę Śląską, księciu cieszyńskiemu. Roszczenia do spadku zgłosił książę Jan II żagański, popierany przez króla Macieja Korwina. W 1480 r. Jan obległ Głogów i pomimo mediacji Stanów Śląskich prowadzonych na zjeździe w Wysokiej Cerekwi w dniach 18 - 22 marca tegoż roku, zmusił Małgorzatę 1 maja do kapitulacji. Protesty księcia Kazimierza okazały się nieskuteczne, pomogły natomiast przejąć sporne tereny królowi Maciejowi, który w międzyczasie przystąpił do budowania swej domeny na Śląsku. Ceną rezygnacji księcia Jana z roszczeń była pomoc okazywana mu przez króla Węgier przeciw elektorowi Brandenburskiemu, który dla odmiany zgłaszał pretensje do tej części terytorium, które znajdowało się w rękach księcia żagańskiego. Zajęcie połowy Głogowa, a następnie również pozostałych terytoriów księstwa głogowskiego znajdujących się w rękach książąt cieszyńskich ułatwiła również królowi Maciejowi śmierć upokorzonej Małgorzaty 22 lipca 1480 r.
Po śmierci króla Macieja Korwina w 1490 r. Śląsk został zajęty przez drugiego z monarchów czeskich, Władysława Jagiellończyka. Wówczas to dla księcia cieszyńskiego nastał czas awansów w służbie publicznej. Monarcha czeski mianował Kazimierza cieszyńskiego starostą generalnym na Śląsku. Urząd ten pełnił do roku 1504, kiedy to król Władysław mianował starostą generalnym Śląska swego brata, Zygmunta Jagiellończyka. Ten ostatni piastował urząd starosty zaledwie 2 lata, gdyż w 1506 r., po śmierci swego brata Aleksandra, został wybrany królem Polski. Godność starosty śląskiego wróciła ponownie w ręce księcia cieszyńskiego: książę cieszyński urząd ten sprawował tym razem aż do śmierci w 1528 r.
Służba królowi czeskiemu przyniosła Kazimierzowi cieszyńskiemu jeszcze inne wymierne owoce. Władysław Jagiellończyk nadał mu wpierw w dożywocie księstwo głogowskie. Wyraził też zgodę na zajęcie przez Kazimierza księstwa opawskiego.
Książę cieszyński jako starosta wykazał stanowczość w zwalczaniu plagi rozbójnictwa na Śląsku. Zarazem jednak wykazał się niespodziewanie okrucieństwem w trakcie procesu księcia Mikołaja opolskiego, skazanego niesłusznie na śmierć w Nysie w 1497 r. Być może kłopoty z zapewnieniem sobie następcy były odpłatą za okazany w trakcie procesu brak sprawiedliwości.
Książę cieszyński był nie tylko zręcznym politykiem, lecz także bardzo dobrym gospodarzem. Za jego panowania księstwo cieszyńskie przeżywa w dalszym ciągu stabilizację gospodarczą. Następuje dalszy rozwój tutejszych miast, obdarowywanych przez księcia licznymi przywilejami. W szczególnej trosce księcia pozostawał Cieszyn, któremu książę ułatwił uporanie się z ogromnymi zniszczeniami, jakie miasto to zostało dotknięte u schyłku XV wieku w związku z pożarem, jaki strawił wówczas miasto. On też założył obecny rynek a także darował miastu dwa domy celem założenia nowego ratusza.
Żoną Kazimierza została w początkach 1480 r. córka Wiktorynaz Podiebradów, Joanna. W zawarciu tego małżeństwa możemy doszukiwać się kontekstu politycznego. Wiktoryn pozostawał bowiem w owym czasie w dobrych stosunkach z królem Maciejem. Niewykluczone, iż Kazimierz upatrywał w nim sojusznika w staraniach o utrzymanie Głogowa. Związki Kazimierza z teściem trwały aż do śmierci tego ostatniego. Wiktoryn bowiem, po wieloletnim popieraniu Macieja Korwina wszedł z nim w konflikt. Kosztowało go to utratę księstwa opawskiego. Jako rekompensatę Podiebradowic otrzymał wówczas kilka zamków w Słowenii. W 1487 r. zostały mu one odebrane, jak ostrożnie przypuszczamy - z powodu kontaktów z cesarzem Fryderykiem III, któremu Wiktoryn służył już wcześniej, a z którym król Maciej pozostawał w stanie wojny. W konsekwencji, po utracie posiadłości, zubożały książę przebywał wiele czasu w Cieszynie, gdzie też 30 września 1500 r. zmarł.
Z małżeństwa z Joanną (* ok. 1460+ 28. 7. 1496), córką Wiktoryna z Podiebradów, przyszło na świat dwóch synów: Fryderyk (ok. 1480-1507), który został przeznaczony do stanu kapłańskiego oraz młodszy, Wacław (1488/1496-1524), w którym ojciec upatrywał swojego następcy. Wacław II zmarł jednak 4 lata wcześniej, aniżeli jego ojciec.
/K. Jasiński: Rodowód, s. 183-184, Z. Boras: Książęta, s. 341-354/
